Aşırı ekran müddetinin çocuklarda bilhassa dikkat, hafıza ve lisan alanlarında bilişsel gelişimi bozabildiğini belirten Uzunhan, “Yapılan araştırmalar,  yatmadan evvel teknoloji kullanmanın uyku kalitesini ve ölçüsünü etkileyerek olumsuz sıhhat sonuçlarına yol açabileceğini göstermiştir. Teknolojiyle geçirilen müddet arttıkça gençlerde dert ve depresyon düzeyleri de yükselmektedir” ikazında bulundu. Ebeveynlere kıymetli vazifeler düştüğünü belirten Uzunhan, ekran kullanımı ile ilgili net hudutlar oluşturulmasını, sağlıklı alışkanlıklar geliştirilmesi için örnek olunmasını, etkin oyunun ve okumanın teşvik edilmesini tavsiye etti.

İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Anabilim Kolu Öğretim Üyesi, Çocuk Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Tuğçe Aksu Uzunhan, çocuklarda dijital ekran kullanımının tesirlerine ait değerlendirmede bulundu.

Teknolojinin farklı alanlarda kullanımı yaygınlaştıkça çocukların da ekran başında daha fazla vakit geçirdiğini belirten Doç. Dr. Tuğçe Aksu Uzunhan, “Dijital aygıtların erişilebilirliği ve ilgi cazip içeriklerin bolluğu, çocuklar ortasında ekran müddetinde kıymetli bir artışa yol açmıştır” dedi.

Çocukları teknolojiye yaklaştıran faktörler var

Çocukları teknoloji ve dijital ekran kullanmaya teşvik eden kimi etkenler olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Tuğçe Aksu Uzunhan, çocukların teknolojiye karşı sergiledikleri davranışlara katkıda bulunan çeşitli faktörleri şöyle sıraladı:

Anlık Tatmin: Teknoloji; oyunlar, toplumsal medya yahut yayın platformları aracılığıyla anında mükafatlar ve tatmin sağlar. Bu anlık geri bildirim, çocuklar için güçlü bir çekim yaratarak ayrılmalarını zorlaştırabilir.

Akran Baskısı: Birçok çocuk, akranları o denli yaptığı için teknolojiyi çok derecede kullanmak zorunda hissediyor. En son trendleri yahut çevrimiçi toplumsal etkileşimleri kaçırma korkusu bunaltıcı olabilir.

Eğitim Talepleri: Teknolojinin eğitime entegre edilmesiyle birlikte, çocukların ekseriyetle ekran müddeti gerektiren konut ödevleri bulunmaktadır. Bu durum, eğitim hedefli ve cümbüş gayeli ekran kullanımı ortasındaki çizgiyi bulanıklaştırmaktadır.

Ebeveyn Tesiri: Ebeveynler de çoklukla dijital ortama dalmış durumdadır. Çocuklar ebeveynlerinin davranışlarını taklit etme eğilimindedir, bu da aile içinde ortak çok uzun ekran müddetlerine yol açabilir.

Aşırı ekran mühleti beyni nasıl etkiliyor?

Teknoloji ve dijtal ekran kullanımının genç beyinler üzerindeki tesirlerine değinen Doç. Dr. Tuğçe Aksu Uzunhan, “Aşırı ekran mühleti çocuklarda bilhassa dikkat, hafıza ve lisan alanlarında bilişsel gelişimi bozabilmektedir. Yapılan araştırmalar yatmadan evvel teknoloji kullanmanın uyku kalitesini ve ölçüsünü etkileyerek olumsuz sıhhat sonuçlarına yol açabileceğini göstermiştir. Teknolojiyle geçirilen müddet arttıkça gençlerde tasa ve depresyon düzeyleri de artmaktadır.” ihtarında bulundu.

Zihinsel gelişime katkıları bulunan yaratıcı oyunlardan uzaklaşırlar

Doç. Dr. Tuğçe Aksu Uzunhan, çok ekran müddetinin yalnızca beyin sıhhati değil, öbür sıhhat meselelerine da yol açabileceğini belirterek “Obezite, makus postür, göz sıhhatinin olumsuz etkilenmesi de öteki sonuçlardır. Her vakit sınırsız bir formda teknolojiye ulaşma talihi bulunan çocuklar hiçbir vakit yaratıcı oyunlar oynamak için istekli olmayacaktır. Yaratıcı oyunlar hayal gücünün gelişmesini sağlayarak zihinsel gelişime katkıda bulunur” diye konuştu.

Ailelere kıymetli vazifeler düşüyor

“Teknoloji öğrenme ve cümbüş için pahalı bir araç olsa da çok ekran müddeti genç beyinler için ziyanlı olabilir” ihtarında bulunan Doç. Dr. Tuğçe Aksu Uzunhan, “Ebeveynler, dijital ve fizikî dünyalar ortasında sağlıklı bir istikrar kurarak çocukların dijital çağın zorluklarının üstesinden gelebilecek donanıma sahip, çok istikametli bireyler olarak yetişmelerine yardımcı olabilirler” dedi.

Teknoloji kullanımının kısıtlanması konusunda ebeveynlere tavsiyelerde bulunan Doç. Dr. Tuğçe Aksu Uzunhan bu tekliflerini şöyle sıraladı:

Sınırlar oluşturun: Ekran kullanımı ile ilgili net hudutlar oluşturun, değerli olan kararlı olmak ve çabuk pes etmemektir. Ekran vaktini hiçbir vakit bir ödül olarak kullanmayın. Ekran vakti şartlı sevginin bir aracı olmamalıdır.

Sağlıklı alışkanlıklara örnek olun: Sağlıklı ekran vakti alışkanlıklarını siz de ebeveyn olarak benimseyin ve ekran dışı aktiflikleri birlikte yapın. Yürüyüşler, çocuk parkları, birlikte mesken işleri yapmak üzere alternatifler faydalıdır. Yanınızda her vakit çocuğunuzun seveceği kitaplar bulunsun, böylece beklemeyi gerektiren durumlarda telefonlar yerine kitapların keyifli dünyasına dalabilirler.

Aktif oyunu teşvik edin: Çocuğunuzu her vakit fizikî aktivite yahut yaratıcı oyuna dahil edin. Sporlar, dans kulüpleri, sanat kulüpleri, enstrüman çalma üzere etkinliklere katılmasını sağlayın.

Okumayı teşvik edin: Okumak çocuğunuzun bilişsel marifetlerini ve öğrenmeye isteğini arttırabilecek değerli bir ekransız aktivitedir.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı