Çevreci belediyecilik anlayışıyla hareket eden ve bu kapsamda taban çamuru projesinden evsel atıkların dönüşümüne kadar birçok hususta kıymetli çalışmalar yürüten Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, çevreci projelerin meyvelerini alıyor. Bu bağlamda Kocaeli kenti, Global Etraf Fonu (GEF) tarafından finanse edilen, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın takviyesiyle Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından yürütülmesi planlanan “Kirliliğe Karşı Sıfır Atığa Geçiş Teşebbüsü Projesi’nde” pilot bölge seçildi.

 

SIFIR ATIK VİZYONUNA DESTEK

Sıfır atıkta uzun vadeli bir vizyona hakikat kent seviyesinde entegre planlama ve programlamayı teşvik etmeyi amaçlayan proje kapsamında Kocaeli ile birlikte Sierra Leone’da Freetown, Tunus, Çin’den Tianjin ve Uruguay’dan Montevideo pilot kent olarak yer aldı. Proje, gelişmekte olan ekonomiler ve en az gelişmiş ülkelerden (LDCs) pilot kentleri kirlilik ve kaynak israfına karşı sürdürülebilir üretim ve tüketim için yeşil ve döngüsel iktisat ve atık hiyerarşisi prensibi doğrultusunda sıfır atık vizyonuna gerçek desteklemeyi amaçlıyor. Ülkemizde projenin faydalanıcı kuruluşu Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı olurken, paydaşları ise Kocaeli Valiliği, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, İlçe Belediyeleri, Kocaeli Sanayi Odası ve Sivil Toplum Kuruluşları oldu.

 

PROJENİN DEĞERLİ HEDEFLERİ

Sıfır atık ve sıfır kirlilik konusunda uzun vadeli bir vizyona gerçek kent seviyesinde entegre planlama ve programlamayı teşvik etme maksadını taşıyan projede; sıfır atık kentine geçişin finansal zorluklarını ele almak üzere sürdürülebilir yatırımı ve maliyet geri kazanımını teşvik etme, ziyanlı kimyasalları ortadan kaldırma, bilgi ve birikimi toplumun bütünü yaklaşımıyla erişilebilir hale getirme üzere alt maksatlar bulunuyor.

 

BEŞ ANA BİLEŞEN

Projenin ana bileşenleri 5 başlık altında toplanıyor. Buna nazaran Entegre Planlama ve Programlama Bileşeni; sıfır atık kentlerine yönelik kentsel atık idaresinin entegre planlamasını teşvik etmek için gerekli şartların sağlanmasını amaçlıyor. Finansman Araçları Bileşeni; Sıfır atık kentine geçişin finansal zorluklarını ele almak için farklı yasal ve finansal yönlendirme araçlarının araştırılmasını hedefliyor. Sürdürülebilir Tüketim ve Üretim Bileşeni; Sürdürülebilir üretimi ve tüketimi artırmak için ziyanlı kimyasalları ortadan kaldırmayı, eko-tasarımı teşvik etmeyi ve materyallerin döngüselliği için ekosistem inşa etmeyi hedefliyor. Eğitim, Öğretim, Savunuculuk ve Resmileştirme Bileşeni; Kilit paydaşlar için bilgi ve birikimi toplumun bütünü yaklaşımıyla erişilebilir hale getirmeyi ve sıfır atığa yönelik farkındalığı artırmayı amaçlıyor. Projenin Global Bileşeni ise SWAP teşebbüsünün uyum, bağlantı, öğrenme ve bilgi idaresi fonksiyonunu yerine getirecek, sıfır atık takas meskenini, sıfır atık finansal platformunu ve iştirakini destekleyecek.

 

PROJE HAZIRLIK AŞAMASINDA

2025 yılında başlayacak projenin 5 yıl sürmesi ön görülüyor.  Hazırlık etabında olan proje içeriğinde, Kocaeli’de yapılması planlanan faaliyetler ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile koordineli olarak belirlenerek, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bildirildi.

Proje kapsamında 14-17 Nisan 2024 tarihlerinde Belçika’nın başşehri Brüksel’de düzenlenen Çalıştay ve Döngüsel İktisat Forumuna Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve UNDP yetkilileri ile birlikte iştirak sağlandı. Global paydaşlık ağının kurulumuna yönelik başlatılan bu çalışmada finans uzmanları ve kurumları, hükümet temsilcileri, milletlerarası kuruluşlar, lokal idareler ve Birleşmiş Milletler temsilcileri yer aldı.

 

SIFIR ATIK KENTLERİN İNŞASI

Çalıştayda ve döngüsel iktisat forumunda sıfır atık kentleri inşa etmek konusundaki tecrübeler ve güzel uygulamalar paylaşıldı. Ayrıyeten “Kirliliğe Karşı Sıfır Atığa Geçiş Girişimi’nin” hem global hem de kent özelinde bileşenleri incelenerek, bu istikamette güzelleştirme yapılması gerekenler belirlendi.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı