Çeşitli genetik ve hayat biçimi faktörleri insülin direncine neden olabilir. Ekseriyetle “Su içsem yarıyor”, “Herkesten az yiyorum, spor da yapıyorum lakin kilo veremiyorum”, “Zor verdiğim kiloları süratle geri alıyorum” diyen bireylerde insülin direnci yüksek olmaktadır. Bu nedenle son devirlerde kilo ve yağlanma ile ilgili sorun yaşayanların insülin direncini denetim ettirmesi önem taşır. Memorial Antalya Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bölümü’nden Uzm. Dr. Gökhan Yazıcıoğlu, vücudun yağ depolamasını artıran insülin direnci yüksekliği ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
İnsülin salgılaması arttığında beden yağ depolamaya başlar
İnsülin direnci; kaslardaki, yağdaki ve karaciğerdeki hücrelerin insüline âlâ karşılık vermemesi ve kandan glikozu kolay kolay alamamasıdır. Sonuç olarak pankreas, glikozun hücrelere girmesine yardımcı olmak için daha fazla insülin üretir. Şekeri denetim altına alabilmek için gereğinden fazla salgılanan insülin, bedene yağ depolama buyruğu verdiğinden kilo alımına, bedende yağ birikimine neden olur.
Pankreas, hücrelerin insüline karşı zayıf yansısının üstesinden gelmeye yetecek kadar insülin üretebildiği sürece kan şekeri seviyesi sağlıklı bir aralıkta kalacaktır. Hücreler insüline karşı çok dirençli hale gelirse, bu kan şekeri seviyelerinin yükselmesine (hiperglisemi) yol açar; bu da vakitle prediyabet ve Tip 2 diyabete yol açar.
Tip 2 diyabetin yanı sıra insülin direnci, aşağıdakiler de dahil olmak üzere öbür birtakım durumlarla da bağlantılıdır:
- Obezite
- Kalp- damar hastalığı
- Alkolden bağımsız karaciğer yağlanması
- Metabolik sendrom
- Polikistik over sendromu (PCOS)
İnsülin direnci kimi kanserleri bile tetikleyebilir
Yağ depolaması ekseriyetle karın bölgesinde olur. Birebir vakitte karaciğer ve damarlar da yağlandığı için insülin direncin önemli hastalıklara yol açabilir. Şeker hastalığının %90’ınını oluşturan Tip 2 diyabetin başlangıcında insülin direnci kesinlikle görülür. Vakit içinde insülin direnci arttıkça daha fazla insülin salgılamak zorunda kalan pankreas yorulur ve yetersiz kalır. Pankreasın şekeri denetim altına alamaması sonucunda da şeker hastalığı ortaya çıkar. İnsülin direnci damar sertliği sürecini de hızlandırır; kalp krizi riski artar, hatta birtakım kanserleri bile tetikleyebilir.
İnsülin direncinin şu belirtilerine dikkat!
- Ağır bir yemek sonrası yahut şekerli bir besin yedikten sonra gereğinden fazla bir tartı hissi, uyku hali oluşması
- Yemekten sonra şekerin denetimsiz olarak düşmeye başlamasıyla el titremesi
- Terleme
- Mide kazınması şikayetleri
- Kilo almanın denetim edilememesi, iştah artışı
İnsülin direnci yüksek olan şahıslarda bilhassa kilo vermek zordur. Beden daima yağ depolanmasını söyler. Bu nedenle yağların yakılması mümkün olmaz. Orantısız salgılanan insülin kan şekerinde düşmelere yol açtığından; nasıl insan susuz kalır ve canı devamlı su içmek isterse, şekerli yiyeceklere karşı, denetim edilemez bir iştah oluşur. Bu nedenle, insülin direnci olan hastalar verilen diyete uyamazlar ve kilo veremezler.
İnsülin düzeyi olağana döndüğünde süratle kilo veriliyor
İnsülin direnci tedavisinde kan testi yapılarak direnç düzeyinin ölçülmektedir. Direncin yüksek olduğu şahıslar için öncelikle hakikat diyet ve antrenman planlaması yapılması gerekir. Buna karşın düzelme görülmezse 2-3 ay ya da en fazla 6 aylık tedavilerle düzey olağana döndürülebilir. İnsülin direnci düzeyi olağana döndüğünde de kilo vermenin önündeki mahzur kalkar, hastalar süratle kilo verir ve de iştahları anında kesilir. En kıymetlisi kalp hastalığı riski, kanser tiplerine yatkınlık, şeker hastalığı da bu sayede önlenecektir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
News
