Pek çok kişi, bedellerini ve bu bedelleri ile temaslı konumunu müdafaa içgüdüsüyle hareket ederek, ‘karşı mahalleye’ haddinin bildirilmesi gerektiğine inandığını kaydeden Psikiyatri Uzmanı Dr. Mert Sinan Bingöl, “Maalesef birilerine hadlerini bildirmek için tetikte bekleyen binlerce insan var.” dedi.

Üsküdar Üniversitesi NPİTANBUL Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Mert Sinan Bingöl, sosyal medyada hiç tanımadığı bir beşere, birkaç dakika içerisinde ağır hakaretler ederek, aşağılama ve had bildirme psikolojisine girilmesinin nedenlerini kıymetlendirdi.

Sanal irtibat sırasında ortaya çıkan hisler da gerçek!

Gerçek münasebetlerin ve hislerin, yalnızca gerçek beşerlerle kurulabileceğine inanıldığını tabir eden Psikiyatri Uzmanı Dr. Mert Sinan Bingöl, “Fakat araştırmalar gösteriyor ki sanal bağlantı sırasında ortaya çıkan öfke, nefret, imrenme hatta aşk hisleri da son derece gerçek. Gerçek hayatta hiç yan yana gelmemiş olsanız bile sanal ortamda irtibata geçtiğiniz insanları sarf edeceğiniz iki kelamla öfkelendirebilir, hatta hiç tanımadığınız bir insan yüzünden mahpusa bile düşebilirsiniz” dedi.

Dünyanın en öfkeli ikinci ülkesi Türkiye

Toplumda birçok kişinin patlamaya hazır bomba üzere dolaştığına işaret eden Dr. Mert Sinan Bingöl, “Yakın vakitte yapılmış memleketler arası bir araştırmaya nazaran, dünyanın en öfkeli ikinci ülkesi Türkiye. Bu durumun pek çok toplumsal, kültürel, ekonomik sebepleri var alışılmış ki. Ama sonuç olarak okullarda, marketlerde, mecliste, sokakta herkes birbirlerine had bildirmenin telaşında ve maalesef bu durum toplumsal medyaya da yansıyor. Üstelik ses tonu, jest ve mimiklerin eksikliğinden ötürü, toplumsal mecrada gerçekleşen irtibatın birkaç mesajlaşmadan sonra karşılıklı aşağılama ve hakaretlere evrilme mümkünlüğü daha yüksek.” diye konuştu.

Pek çok kişi “karşı mahalleye” haddinin bildirilmesi gerektiğine inanıyor

Birkaç dakika içerisinde ağır hakaretler ederek, aşağılama ve had bildirme psikolojisine girilmesinin pek çok sebebi olduğunu kaydeden Dr. Mert Sinan Bingöl, “Pek çok kişi, kıymetlerini ve bu kıymetleri ile irtibatlı konumunu müdafaa içgüdüsüyle hareket ederek, ‘karşı mahalleye’ haddinin bildirilmesi gerektiğine inanıyor. Bu bağlamda, karşı tarafın en küçük bir yanlışı, yanlışı, lisan sürçmesi asla affedilmez, gerekli reaksiyon en kısa müddette ve en yüksek tondan gösterilir. Hatta kimileri için bu bir vazifedir, kişi, birilerine haddini bildirdiğinde, kendini vazifesini yerine getirmiş bir asker üzere hisseder.” formunda konuştu.

İnsanlar ve toplumlar, birden fazla vakit farklılıkları kabullenmekte zorlanıyor 

Toplum ve bireyin, kendisi üzere düşünmeyen, kendisi üzere inanmayan, kendisi üzere giyinmeyen ve yaşamayan kişiyi çabucak yargılayarak ve yadırgayarak değersizleştirmeye çalıştığını ve bunu içgüdüsel olarak yaptığını da anlatan Dr. Mert Sinan Bingöl, şöyle devam etti:

“Bu sayede kendisini daha pahalı hisseder, böylelikle kendi fikirleri ve yaşantısı daha manalı olmaya başlar. Yani kendini yükseltebilmek için, ‘öteki’ni aşağıya çekmeye çalışır. Beşerler ve toplumlar, birden fazla vakit farklılıkları kabullenmekte zorlanır. Bu nedenle farklı kesitleri kendi bedeline, kendi ideolojisine, kendi yaşantısına benzetmek için eforlar, bu gayret karşı mahalleye çabucak hemen her vakit baskı aracı olarak yansır. Had bildirme, birçok vakit bu altyapıyla gerçekleştirilir. Maalesef birilerine hadlerini bildirmek için tetikte bekleyen binlerce insan var.”

Sürekli etrafındaki insanlara ve dünyaya baş tutarak ‘katarsis’ yaşıyor gibiler

Dr. Mert Sinan Bingöl, kendi zihninin derinliklerinde var olan savaşı (iyiler-kötüler, haklılar-haksızlar gibi), farkında olmayarak toplumsal medya platformlarına taşıyan pek çok kişinin var olduğunu da anlayarak, “Bu savaş psikolojisi bilhassa X platformunda besbelli. Bu bireyler, güya daima savaş meydanında gibiler, güya tüm dünya onlara savaş açmış! Daima etrafındaki insanların kusurlu yanlarını yahut eksiklerini lisana getirerek, birilerini eleştirerek, paylaştıkları özlü kelamlar ile insanlığa çürümüşlüğe dair bildiriler vererek, bir manada dünyaya baş tutarak bir çeşit ruhsal boşalım (katarsis) yaşıyor gibiler ve tahminen de bu sayede kendi karanlık yahut eksik yanlarını gündemlerinden uzak tutmuş oluyorlar.” dedi.

Duygusal zekanın kendi hislerini tanımlayabilme, öbür insanların hislerini fark edebilme, duygusal süreçleri yönetebilme ve empati kurabilmeyle alakalı olan ve son yıllarda ehemmiyeti artan bir kavram olduğunu da vurgulayan Dr. Mert Sinan Bingöl, “Had bildirme potansiyeli yüksek olan şahısların, duygusal zekanın alt başlıklarından olan diğerlerinin hislerini anlayabilme ve empati kurabilme maharetlerinin zayıf olduğu düşünülüyor.” dedi.

“Birbirimize olan saygıyı, anlayışı, müsamahayı gerçek hayatta da sanal ortamda da yitirmemeliyiz”

Sanal dünyanın, aslında gerçek manada ‘en toplumsal mekan’ olduğunu, zira toplumsal ve kamusal manada farklı statüde bulunan pek çok insanı bir ortaya getirdiğini kaydeden Dr. Mert Sinan Bingöl, “Sosyal mecralar; işverenle personelin, zenginle yoksulun, öğretmenle öğrencinin, hekimle hastanın, siyasetçiyle halkın bir ortaya gelerek kendisini söz edebileceği ortak bir platform sağlıyor. Tüm bu farklı toplumsal statüdeki beşerler, toplumsal mecralarda tıpkı paylaşımın altında benzeri hislerle yorumlar yapabiliyor, birbirlerine kızabiliyor yahut gülebiliyor. Zıt fikirler ve statüler, günlük hayatta olamayacak kadar birbirlerine yakınlaşmış oluyor. Gerçek hayatta konuşan çoklukla işveren, sanatçı, siyasetçi, öğretmen, doktor veya baskın ideoloji olurken, toplumsal medya ise ast-üst münasebeti olmadan, azınlıklarda dahil, herkesin fikrini, bedellerini ve yaşantısını yansıtabildiği ortak bir taban hazırlıyor. Tahminen de bu nedenle günlük hayatta daha düzeyli, anlayışlı ve barışçıl görünen birçok kişi, karakterlerinin baskıladıkları yanlarını sanal ortamda sergilemekten hiç kaçınmıyor.” diye konuştu. 

Had bildirme psikolojisinden kurtulmak için tekliflerde de bulunan Dr. Mert Sinan Bingöl, “Öncelikle kendi kutsallarımızı ve kıymetlerimizi savunma hakkımız olduğu üzere, diğerlerinin da kendi kutsalları ve pahaları olduğunu unutmamamız gerekir. Birbirimize olan saygıyı, anlayışı, müsamahayı gerçek hayatta da sanal ortamda da yitirmemeliyiz. Herkes öncelikle kendisini daha uygun tanımayı ve öteki bireyleri daha âlâ anlamayı hedeflemelidir.” biçiminde kelamlarını tamamladı.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı